Na mei 2011 ta tin un marcha di protesta organisa pa fundashonnan SMOC i GreenTown. Un shen piku persona a presenta pa demostra nan malkontentu pa e polushon ku refineria Isla ta emiti pabou di brug ku segun un raport di Ecorys di 2005 ta kobra 18 bida di hende prematuro. Sindikato PWFC huntu ku SGTK a organisa un grupo chiki di nan miembro pa kontra-protesta. E dos fundashonnan, SMOC pa bringa pa salud di e habitantenan i GreenTown ku ta boga pa un suidat berde limpi, tin mesun meta: tur dos ke elimina e refineria ku ta keda manega pa PDVSA e kompania venezolano te ku 2019 segun e kontrakt.
Kos kasi ‘semper’ ta bai robes ora bo ke trese kambio for di un filosofia ulandes of elite krioyo. Den e marcha no ta niun hende ta kana ku tabata biba den Wishi, Marchena o Buena Vista. (Ku eksepshon di lider di sindikato Horecaf Kenneth Valpoort)
E organishon dje protesta no por a mobilisa un representashon masal di e barionan ku ta sufri di e polushon pa motibu di honra e suidadanonan un interkambio di vishon pa aserka e problematika ambiental.
Si bo wak e trayektoria di GreenTown semper a propaga nan agenda for di studionan di Z86, nunka a purba di yega drenta serka emisoranan ku tin un merkado grandi di e klase trahado.
E klase di pueblo ku ta traha den Isla of tin famia of ku ta biba pabou di brug semper a keda menospresia. Semper a boikotia, silensia nan bos, nunka a organisa un debate of sikiera seshonan di informashon pa e pueblo ei ku tin e derechi demokratiko di tin bos grandi den kreamentu di e proyekto berde riba pampel.
Tur bja tabata harma un serie di presentashon (hopi bja na ingles/ulandes) ku mester a paga pe, despues ela bira gratis pero ku drempel haltu. (Mester reserva style di selekshona bo publiko.)
Un presentashon den Avila hotel no ta un luga ku ‘pueblo’ gusta bin, no pensa mes ku Avila ke mira e tipo di hende ‘normal’ ei den su hotel. Asina GreenTown a sigi manipula kada anja nan a konstrui, mehora, adapta nan plan, sin niun bja buska aprobashon, konsenso, sosten popular serka e trahadonan di e refineria i e habitantenan. Un plan berde sustenibel ku por trese hopi empleo sin ku e poblashon mes tin algu di bisa ta un vishon diktorial, disenja pa makamba na Ulanda i Korsou yuda pa yunan di tera na Korsou i Ulanda ku no ta respeta e desaroyo intelektual di e yu di tera aki na Korsou pe mes krea un plan sosio-ekonomiko a base di demokrasia partisipativo popular.
Lokual Andres Casimiri komo presidente di GreenTown ta hasi ta askeroso, sindikatonan (pustando riba dos kabai) no ta wori i no ke inspira nan miembronan pa organisa i kombati e proseso di e diktatura sustenibel kaminda e ‘viktima’ lo keda di poei di dos banda.
E trahadonan i habitantenan tin e prome opshon pa duna direkshon na e proseso di kambio. Si nan ke mira un kompleho di katedralnan katoliko konstrui basa riba un vishon di turismo religioso e ta den nan man pa disidi esei paso nan mester tin e ultimo palabra huntu ku gobiernu i hasta ku sobra pueblo via un referendum konsultativo.
Bo ta tiranisa un pueblo trahado si bo ta papia di konseptonan bunita manera ‘ekologia, berde, sustenibel’ sin por trese e poder di desishon for di abou bai ariba enbes di e proseso kolonial modernisa ku ta korda hopi hende di antes kaminda Shell, iglesia katoliko i gobernado (representando NL) tabata e trinidat santu ku sosiedat mester a obedese siegamente sin kwestiona. Usando e mesun maalchi di ‘slotverklaring’, GreenTown kada bes ta negosha un pida mas i eksploitando e nesesidat di e forsa laboral i habitantenan na maneranan rafina pero paresido na e sistema di politika petrolero ku nan mes ta akusa PDVSA di tur tempu di dje.
E era no ta bin bek mas i awoki tin un siklo di tempu nobo pa e klase trahado subi den rango di entrada i propiedat, bira donjo di nan destino i no mane semper kedando kontentu ku kiriwichi ekonomiko di un proyekto elitario ku ta parse ekologiko pero en realidat ta rasista, klasista i anti-demokratiko segun moralnan demokratiko progresivo di siglo 21. Sigur pa un pueblo ku a pasa den e trastorno di un herensia di kolonialismo ku semper su futuro mester a keda segun ordu di un of otro opresor di pafo of djaden ku un variedat di maskarada di benevolensia sosial aktuando komo e noble salbado ‘blanku’ di e pober ‘pretunan’
~ Despues di tres anja ta Sentro di bario Souax a organisa e uniko debate riba futuro di Isla ku ni habitante dje bario mes a bishita.
~ GreenTown nunka ta tin e respet pa enbolbi lidernan di barionan pabou di brug pa su proyekto. Niun debate, foro di diskushon na tv, radio. Nada ku ta empodera e pueblo ku entrada abou.
~ Ora bo puntra hende den Buena Vista si nan sa di e ‘brochure’ di GreenTown nan ta wak bo ku kara stranjo.
~ Sindikatonan nan ta asumi nan liderasgo sosial di eduka e pueblo riba nan derechinan den prosesonan di kambio ekonomiko.
~ Trahadonan di refineria Isla tampoko ta tuma e molester pa informa nan mes pa prepara i antisipa diferente movidanan ekonomiko.
~ Nan tin suerte ku e spiritunan di 30 di mei 1969 no ta bishita e konspiradonan di GreenTown (ainda).
~ GreenTown ta bai subi DCSX (Dutch Caribbean Stock Exchange), sin bedei kiko esaki ta. Sin duna barionan, trahado un bos den tumamentu di desishon.
~Sosiologonan, antropologonan, historiadonan i otro akademikonan; bosnan tei?